سیاره ما از قطب شمال تا جنوب در حال گرم شدن است. از سال ۱۹۰۶ میانگین دمای سطحی بیش از ۹/۰ درجه سلسیوس افزایش داشته است. این افزایش در جاهای حساس قطب حتی بیشتر هم بوده است. اثرهای جهانی این افزایش دما نه در آینده دور، بلکه همین الان هم دیده می‌شود. گرما یخچال‌ها و یخ دریا را آب کرده است، الگوهای بارندگی را تغییر داده و باعث مهاجرت حیوانات شده است.
بسیاری از مردم تصور می‌کنند گرمایش جهانی و تغییر اقلیم یکی هستند؛ اما دانشمندان از “تغییر اقلیم” موقعی استفاده می‌کنند که موضوع مورد بحث تغییرات پیچیده‌ای باشد که سیستم‌های آب و هوایی و اقلیمی سیاره ما را تحت تأثیر قرار دهد. تغییر اقلیم نه تنها افزایش میانگین دما، بلکه حوادث شدید آب و هوایی، تغییر جمعیت در گیاهان و حیوانات وحشی، تغییر زیستگاه‌ها، افزایش سطح آب دریاها و اثرهای دیگری را هم در بر می‌گیرد. منشأ تمام این دگرگونی‌ها گازهای گلخانه‌ای است؛ گازهایی که گرمای وارد شده به جو زمین را به دام می‌اندازند و موجب گرم شدن هوای آن می‌شوند.
تغییرات اقلیمی‌ای که دانشمندان تاکنون مطالعه کرده‌اند به قرار زیر هستند:
- یخ در همه جای دنیا به ویژه در قطب‌های شمال و جنوب در حال ذوب شدن است. این یخ شامل یخچال‌های کوهستان‌ها، لایه‌های یخی غرب قطب جنوب، گرین‌لند و یخ دریاهای قطب شمال می‌شود. در “پارک ملی یخچال مونتانا” تعداد یخچال‌ها از ۱۵۰ عدد در سال ۱۹۱۰ به ۳۰ عدد در حال حاضر رسیده است.
- ذوب شدن یخ در درجه اول موجب بالا آمدن سطح آب دریاها می‌شود. سطح آب دریاهای جهان سالانه ۳.۲ میلیمتر بالا می‌آید و نرخ افزایش آن در سال‌های اخیر بیشتر هم شده است.
- افزایش دما حیات‌وحش و زیستگاه‌ها را نیز تحت تأثیر قرار داده است. از بین رفتن یخ موجب نابودی برخی از گونه‌های جانوری مانند پنگوئن آدلی در قطب جنوب شده است. در شبه‌جزیره قطب جنوب واقع در غرب آن برخی از جمعیت‌ها تا ۹۰ درصد یا بیشتر کاهش یافته‌اند.
- با افزایش دما، برخی از گونه‌ها از نظر جغرافیایی جابجا شده‌اند. برخی از پروانه‌ها، روباه‌ها و درختان سردسیری به طرف قطب جابجا شده و اکنون در ارتفاع بالاتر و ناحیه‌های سردتر زندگی می‌کنند.
- میانگین بارش (برف و باران) در جاهای مختلف زمین افزایش یافته است. البته بعضی جاها خشک‌تر شده و خطر به وجود آمدن آتش در حیات‌وحش، زیان دیدن محصولات کشاورزی و کمبود آب شرب را افزایش داده است.
- جمعیت برخی گونه‌های جانوری مانند پشه، کنه، عروس دریایی و آفت‌ها رشد چشمگیری داشته است. تعداد سوسک‌های پوسته‌نشین که از کاج و صنوبر تغذیه می‌کنند زیاد شده و باعث تخریب میلیون‌ها جریب از جنگل‌های ایالات متحده شده است.
اگر گرم شدن ادامه پیدا کند اثرهای دیگری بعدها طی همین قرن نمایان خواهد شد. مانند:
- انتظار می‌رود در انتهای این قرن سطح آب دریاها ۲۶ تا ۸۲ سانتیمتر یا بیشتر بالاتر بیاید.
- گردبادهای دریایی و طوفان‌های دیگر احتمالاً قوی‌تر می‌شوند؛ سیل‌ها و خشک‌سالی‌ها بیشتر می‌شوند. برای مثال بخش‌های بزرگی از ایالات متحده تا سال ۲۱۰۰ با ابرخشک‌سالی‌هایی روبرو می‌شوند که چند دهه طول می‌کشد.
- آب شیرین کمتری در دسترس خواهد بود؛ چون یخچال‌ها سه چهارم حجم آب شیرین دنیا را در خود جای داده‌اند.
- بعضی بیماری‌ها مانند مالاریا گسترش می‌یابند؛ اتفاق‌هایی مانند طغیان ویروس زیکا در سال ۲۰۱۶ بیشتر روی می‌دهند.
- اکوسیستم‌ها همچنان دچار تغییر خواهند شد: برخی گونه‌ها به سمت شمال جابجا خواهند شد یا به شکل موفق‌تری جمعیت خود را افزایش می‌دهند؛ بقیه، مثل خرس‌های قطبی قادر نخواهند بود خود را با شرایط جدید وفق دهند و ممکن است منقرض شوند.
منبع: مجله نشنال جئوگرافیک
احسنت تفکرات و آینده نگری شما قابل تحسین ه
جمعه، ۲۵ بهمن ۱۳۹۸ در ساعت ۷:۲۹ ق٫ظ